රිලවුන් ශ්‍රී ලංකාවේ නීතියෙන් ආරක්‍ෂා නොවන ක්ෂීරපායි සතුන් පස් දෙනාගෙන් එක් සත්වයකු බව ප්‍රවීණ පරිසරවේදී ආචාර්ය ජගත් ගුණවර්ධන පවසයි.

ඔහු කියා සිටියේ තම ඉඩම්වලට අනවසරයෙන් ඇතුළු වන, නීතියෙන් ආරක්ෂා කර නොමැති සතුන්ට එරෙහිව පියවර ගැනීමට ගොවීන්ට අවසර දී ඇති බවයි.

මතභේදයට තුඩු දී ඇත්තේ වඳුරු ගහනය කළමනාකරණය කිරීමට පරිසරවේදීන් ගොවීන්ට බාධා කරන බවට එල්ල වන චෝදනාවත් සමගය.

ආචාර්ය ගුණවර්ධන මෙම ප්‍රකාශ ප්‍රතික්ෂේප කරමින්, සැබෑ ප්‍රශ්නය ඇත්තේ අලි ඇතුන් ඇතුළු ආරක්ෂිත ජීවී විශේෂ නීති විරෝධී ලෙස ඝාතනය කිරීම බව පෙන්වා දුන්නේය.

සැබෑ ප්‍රශ්නයෙන් අවධානය වෙනතකට යොමු කිරීමට භාවිත කරන උපක්‍රමයක් ලෙස මෙම තත්ත්වය පෙනී යන බවත් එය කණගාටුදායක බවත් ප්‍රවීණ පරිසරවේදී ආචාර්ය ජගත් ගුණවර්ධන පවසයි.

“අලි ඇතුන් මැරීම කාලීන ප්‍රශ්නයක් වෙලා තිබෙනවා, මීට පෙර කිසිවකු විසින් මතු නොකළ මාතෘකාවක් ලෙස වඳුරන් කෙරෙහි දැන් අවධානය යොමු වෙමින් තිබෙනවා” යනුවෙන් ඔහු සඳහන් කරයි.

සත්ත්ව හා වෘක්ෂලතා ආරක්ෂණ ආඥාපනතේ 30 වැනි වගන්තිය යටතේ ආරක්‍ෂා නොකළ ශ්‍රී ලංකාවේ ක්ෂීරපායින් පස් දෙනාගෙන් රිලවා එක් සත්වයකු බව ආචාර්ය ගුණවර්ධන පැවසීය.

අනෙකුත් ක්ෂීරපායීන් සිව්දෙනා වන්නේ අළු වඳුරා, වල් ඌරා, ගෙල කළු පැහැ හාවා සහ ඉත්තෑවා යන සතුන්ය.

“තමන්ගේ ඉඩම්වලට අනවසරයෙන් ඇතුළු වන මෙවැනි සතුන්ට එරෙහිව ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමට ගොවීන්ට අයිතිය තිබෙනවා,” මෙය ප්‍රකට නීතිමය කරුණක් බව ද ආචාර්ය ගුණවර්ධන පැහැදිලි කළේය.

කෙසේවෙතත්, මෙම සත්ව විශේෂවලින් ගොවීන් තම වගාවන් ආරක්ෂා කර ගැනීම සම්බන්ධයෙන් කිසිවිටෙක විරුද්ධ නොවූ පරිසරවේදීන්ගේ මෙම ස්ථාවරය සම්බන්ධයෙන් ඔහු අනතුරු ඇඟවීය.

රිලවුන් (මැකාකා සිනිකා) IUCN රතු ලැයිස්තුවේ ලැයිස්තුගත කර ඇති අතර CITES උපග්‍රන්ථය II යටතේ අන්තර්ජාතිකව ආරක්ෂා කර ඇතත්, ශ්‍රී ලංකා නීතිය යටතේ ආරක්ෂා කර නොමැත.

පොල් වැනි බෝගවලට රිලවුන්ගේ බලපෑම නිසා රිලවා පළිබෝධකයකු ලෙස සැළකේ.