November 24, 2023

දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ 365 සහ 365A වගන්ති පිළිවෙළින් ලිංගික දිශානතිය අනුව දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදක් බවට පත් කරන සහ සමලිංගික ක්‍රියාකාරකම් අපරාධයක් ලෙස සැලකීමට යොදා ගෙන ඇති වගන්ති සුදුසු පරිදි සංශෝධනය කර අවලංගු කරන ලෙස, විශ්‍රාමලත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු එල්.ටී.බී.දෙහිදෙණියගේ ප්‍රධානත්වයෙන් යුතු ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව විසින් අධිකරණ, බන්ධනාගාර කටයුතු සහ ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ අමාත්‍යංශයට නිර්දේශ කර ඇත.

දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ 365 වැනි වගන්තිය “ස්වාභාවික වැරදි” යන්න අර්ථ දක්වන්නේ “ඕනෑම පුරුෂයෙකු, ස්ත්‍රියක හෝ සතෙකු සමඟ ස්වභාවධර්මයේ පිළිවෙළට එරෙහිව ස්වේච්ඡාවෙන් කායික සංසර්ගයේ යෙදෙන අය” ලෙසයි.

“වරදට අවශ්‍ය කායික සංසර්ගය යුක්තිසහගත වීමට විනිවිද යෑම ප්‍රමාණවත්” බව පැහැදිලි කිරීමක් මගින් ප්‍රකාශකර තිබේ.

මෙය වරදක් වන අතර, වැඩිහිටියන් (මෙම නඩුවේ අවුරුදු 18 ට වැඩි) සම්බන්ධ වන්නේ නම්, වරදකරු වූ විට, උපරිම වශයෙන් වසර 10ක සිරදඬුවමක් සහ දඩයක් නියම කළ හැකි වරදකි.

365A වගන්තියේ මෙසේ සඳහන් වේ: “ප්‍රසිද්ධියේ හෝ පෞද්ගලිකව, සිදුවීමේ පාර්ශවකරුවකු වන, හෝ සපයාදෙන හෝ සපයාදීමට උත්සාහ කරන, ඕනෑම පුද්ගලයකු විසින්, වෙනත් පුද්ගලයකු සමඟ දරුණු අශෝභන ක්‍රියාවක් කරන වරදකට වරදකරු වනු ඇත.” වැඩිහිටියන් අතර වරද සඳහා වරදකරු වූ පසු දඩුවම උපරිම වශයෙන් වසර දෙකක සිරදඬුවමක් සහ/හෝ දඩයක් නියම කළ යුතුය.

මාධ්‍ය වෙත නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව සඳහන් කළේ දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ සඳහන් වගන්ති දෙක අවලංගු කිරීමට හෝ සංශෝධනය කිරීමට නිර්දේශ කරමින් අධිකරණ, බන්ධනාගාර කටයුතු සහ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ ඇමැති ජනාධිපති නීතිඥ ආචාර්ය විජයදාස රාජපක්ෂ වෙත ලිඛිතව දන්වා ඇති බවයි.

1996 අංක 21 දරන ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභා පනතේ අදාළ විධිවිධාන අනුව ජාතික නීති අන්තර්ජාතික මානව හිමිකම් ප්‍රමිතීන්ට අනුකූල බව සහතික කිරීම සඳහා ගතයුතු ක්‍රියාමාර්ග සම්බන්ධයෙන් රජයට නිර්දේශ ඉදිරිපත් කිරීමට මානව හිමිකම් කොමිසමට හැකියාව ලැබෙන පරිදි මෙම නිර්දේශය ඉදිරිපත් කර තිබේ.

“වෙනස්කම් නොකිරීමේ අයිතියට ලිංගික දිශානතියේ පදනම මත වෙනස්කම් නොකිරීමද ඇතුළත් වේ.

365 සහ 365A වගන්ති වධහිංසා, කුරිරු, අමානුෂික හෝ අවමන් සහගත සැළකීමෙන් නිදහස්වීමේ අයිතිවාසිකම් මෙන්ම නිදහස ,ආරක්ෂාව සහ පෞද්ගලිකත්වය උල්ලංඝනය කරයි.

අන්තර්ජාතික මානව හිමිකම් ප්‍රමිතීන්ට සහ සම්මතයන්ට අනුකූල නොවන 365 සහ 365A වගන්ති අහෝසි කළ යුතුයි. වැඩිහිටියන් අතර සම්මුතියෙන් ලිංගිකව එක්වීම අපරාධයක් ලෙස සැලකිය යුතු නැත.” යනුවෙන්ද එම නිවේදනයේ දැක්වේ.

ශ්‍රී ලංකාවේ සමලිංගික, ද්වීලිංගික, සංක්‍රාන්ති ලිංගික, අන්තර් ලිංගික, අසභ්‍ය සහ ප්‍රශ්න කරන ප්‍රජාවන්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීමේ අරමුණින් දණ්ඩ නීති සංග්‍රහය සංශෝධනය කිරීමේ පනත් කෙටුම්පත පසුගිය වසරේ (2022) ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී නීතීඥ ප්‍රේම්නාත් සී. දොලවත්ත විසින් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර තිබිණි.

එම පනත් කෙටුම්පත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනි නොවන බව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීන්දු කළේය.

42.31%
17.27%
32.76%