January 22, 2024
ශ්‍රී ලංකා පොලිසිය විසින් දියත් කර ඇති ‘ඊනියා ‘යුක්තිය මෙහෙයුම’ වහාම අත්හිටුවන ලෙස එක්සත් ජාතීන්ගේ විශේෂඥයෝ අවධාරණය කර ඇත.
‘යුක්තිය’ මෙහෙයුම වහාම අත්හිටුවා සමාලෝචනය කරන ලෙසත්, සෞඛ්‍ය හා මානව හිමිකම් මත පදනම් වූ ප්‍රතිපත්ති කෙරෙහි අවධානය යොමුකරන ලෙසත් ඔවුන් බලධාරීන්ගෙන් ඉල්ලා තිබේ.
“මත්ද්‍රව්‍ය භාවිත කරන්නන්ට මානව හිමිකම් ඇත ඔවුන් තවදුරටත් වෙනස් කොට සැලකීම් සහ අපකීර්තියට මුහුණ නොදී ගෞරවාන්විත ජීවිතයක් ගත කිරීමට සුදුසුයි” යැයි විශේෂඥයෝ පවසති.
මෙම විශේෂඥ කණ්ඩායම විසින් නිකුත් කර ඇති නිවේදනයේ වැඩිදුරටත් මෙසේ සඳහන් වේ.
“පිඩිත සමාජ-ආර්ථික කණ්ඩායම්වලින් මත්ද්‍රව්‍ය වැරදිකරුවන් දහස් ගණනක් අත්තනෝමතික ලෙස අත්අඩංගුවට ගැනීම සහ සිය ගණනක් හමුදා විසින් පවත්වාගෙන යනු ලබන අනිවාර්ය පුනරුත්ථාපන මධ්‍යස්ථානවල රඳවා තබාගැනීම පිළිබඳ වාර්තා වූ සිද්ධීන් ඔවුන් හෙළා දුටුවේය. ‘යුක්තිය’ නම් වූ ආරක්ෂක මෙහෙයුමේදී ද වධහිංසා පැමිණවීම් සහ අයහපත් සැලකීම් වාර්තා විය.
“මත්ද්‍රව්‍ය සම්බන්ධයෙන් සැක කරන වැරදිකරුවන්ට එරෙහිව පවතින දැඩි මර්දනයේ වර්තමාන සන්දර්භය දැඩි කනස්සල්ලට කරුණකි” යනුවෙන් විශේෂඥයෝ පැවසූහ.
ඖෂධ ප්‍රතික්ෂේප කිරීමේ අයිතිය ඇතුළු මත්ද්‍රව්‍ය භාවිත කරන්නන්ගේ ස්වයං පාලනයට සහ දැනුවත් කැමැත්තට ගරු කරමින් හානි අවම කිරීමේ දෘෂ්ටිකෝණයකින් පුනරුත්ථාපනය සිදුකළ යුතු බව ඔවුහු අවධාරණය කළහ.
“අනිවාර්ය පුනරුත්ථාපන මධ්‍යස්ථාන වහා වසා දැමිය යුතු අතර, ඒ වෙනුවට ස්වේච්ඡා, සාක්ෂි පදනම් වූ, අයිතිවාසිකම් පදනම් වූ සහ ප්‍රජා පදනම් වූ සමාජ සේවා මගින් ප්‍රතිස්ථාපනය කළ යුතුය” යනුවෙන් තාක්ෂණික සහයෝගීතාව සැපයීමට සූදානම්ව සිටින විශේෂඥයින් පැවසීය.
ඔවුන් ශ්‍රී ලංකා බලධාරීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියේ වධහිංසා පැමිණවීම, අයහපත් ලෙස සැලකීම සහ නියමිත ක්‍රියාවලිය සහ සාධාරණ නඩු විභාගයේ අයිතිවාසිකම් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම පිළිබඳ ඕනෑම චෝදනාවක් තරයේ සහ අපක්ෂපාතීව විමර්ශනය කරන ලෙසයි.
2023 දී රජයට යවන ලද ලිපියක් මගින් මත්ද්‍රව්‍ය සම්බන්ධයෙන් සැකකරන වැරදිකරුවන්ට ප්‍රතිකාර කිරීම සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ නීති සම්පාදනය කිරීම පිළිබඳව විශේෂඥයෝ කනස්සල්ල පළකළහ.”
(මෙම නිවේදනය නිකුත් කරන එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් විශේෂඥ කණ්ඩායම වන්නේ, : ප්‍රියා ගෝපාලන් (සභාපති), මැතිව් ගිලට් (සන්නිවේදන පිළිබඳ උප සභාපති), මීරියම් එස්ට්‍රාඩා-කැස්ටිලෝ සහ මුම්බා මලීලා, හිතුවක්කාර ලෙස රඳවා තබා ගැනීම පිළිබඳ ක්‍රියාකාරී කණ්ඩායම; මාග්‍රට් සැටර්ත්වේට්, විනිසුරුවරුන්ගේ සහ නීතීඥවරුන්ගේ ස්වාධීනත්වය පිළිබඳ විශේෂ වාර්තාකරු; Tlaleng Mofokeng, කායික හා මානසික සෞඛ්‍යයේ ඉහළම ප්‍රමිතිය භුක්ති විඳීමට සෑම කෙනෙකුටම ඇති අයිතිය පිළිබඳ විශේෂ වාර්තාකරු)
