කොළඹ වරාය නගර ඉදිකිරීම් ප්‍රමාදයන් සහ වරින් වර සිදුවෙමින් පවතින වැඩ කටයුතු අත්හිටුවීමට රජයන් විසින් ගනු ලැබූ හදිසි තීරණ හේතුවෙන් රාජ්‍යයට ඩොලර් මිලියන ගණනක පාඩුවක් සිදුවී ඇති බව ජාතික විගණන කාර්යාලය අනාවරණය කළේය.

මෙම ප්‍රමාදයන් ව්‍යාපෘතියේ කාලරාමුව, ආයෝජක විශ්වාසය සහ චීනය සමඟ ඇති සබඳතා වැනි ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සබඳතාවලට බලපෑම් ඇති කර ඇති බව විදේශ සහ කාලීන කටයුතු විශ්ලේෂකයන් කිහිප දෙනෙකු පවසා තිබේ.

2014 සැප්තැම්බර් 16 වැනි දින ශ්‍රී ලංකා රජය සමඟ ගිවිසුමක් අත්සන් කිරීමෙන් පසුව ඉදිකිරීම් ආරම්භ කරන ලද අමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 1.4ක 100% පෞද්ගලික අරමුදල් සහිත සෘජු විදේශ ආයෝජනයක් වන මෙම මෙගා සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය ක්‍රියාවට නංවන්නේ චයිනා හාබර් ඉංජිනේරු සමාගම (CHEC) විසිනි.

නමුත් ව්‍යාපෘතියේ අඛණ්ඩ වැඩ කටයුතු තාවකාලිකව අත්හිටුවීමට කැබිනට් අමාත්‍යවරුන් විසින් වහාම ක්‍රියාත්මක වන පරිදි තීරණය කිරීමෙන් පසුව වරාය, නාවික සහ ගුවන් සේවා අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් විසින් 2015 මාර්තු 6 වැනි දින ශ්‍රී ලංකා රජය වෙනුවෙන් නිකුත් කරන ලද නිල සන්නිවේදනයෙන් පසු සියලුම ඉදිකිරීම් කටයුතු නතර වී ඇත.

මෙම අත්හිටුවීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, චයිනා හාබර් ඉංජිනේරු සමාගම සමාගමට දිනකට ඩොලර් 380,000කට වැඩි ආරම්භක සෘජු අලාභයක් ඇස්තමේන්තු කළේය.

තවද, අඛණ්ඩ අත්හිටුවීම නොසළකා ව්‍යාපෘතියේ සංවර්ධනය සඳහා සමාගම ලබා ගත් මූල්‍ය ණය සඳහා පොලිය ගෙවනු ලැබේ, .

ව්‍යාපෘතිය සඳහා වගකිව යුතු සමාගම ඩොලර් මිලියන 143ක වන්දියක් ඉල්ලා සිටි බවත්, වන්දි වෙනුවට ඉහළ වාණිජ වටිනාකමක් ඇති ඉඩමක් සමාගමට නිදහස් කර ඇති බවත් විගණකාධිපතිවරයාගේ මෑත වාර්තාවකින් හෙළි විය.

කොළඹ වරාය නගර සංවර්ධනය ප්‍රමාද කිරීම සඳහා ඩොලර් බිලියන 1.4ක වන්දියක් සඳහා ශ්‍රී ලංකා රජයට එරෙහිව ඩොලර් මිලියන 143ක වන්දියක් ඉල්ලා චයිනා හාබර් ඉංජිනේරු සමාගම සිය හිමිකම් පෑම අත්හැර දමා ඇත්තේ ව්‍යාපෘතිය සඳහා අමතර ඉඩම් ලබා ගැනීම සඳහාය.

මෙම ඉඩමේ තක්සේරු වටිනාකම වාර්තා කර නොමැති බැවින් රජයට පාඩුවක් සිදුවී ඇති බව විගණන පරීක්ෂණයේදී නිරීක්ෂණය විය.

මෙම අත්හිටුවීම හේතුවෙන් මෙතෙක් ඉදිකර ඇති දියකඩනයේ මීටර් 200කට වඩා හානි සිදුවී ඇති අතර, එම අත්හිටුවීම හේතුවෙන් ගොඩ කරන ලද ඉඩම ආරක්ෂා කිරීමට සමාගමට පියවර ගත නොහැකි වී ඇත.

මෙම හානියට පත් ඉඩම ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම සමාගමට අමතර පිරිවැයක් දැරීමට හේතු වී ඇති අතර වරාය නගරයේ අපද්‍රව්‍ය පද්ධතිය කළමනාකරණය කිරීම සඳහා ස්ථිර විසඳුමක් ලබා දෙන තෙක් තාවකාලික විසඳුමක් සඳහා රුපියල් මිලියන 1,000ක මුදලක් ඇස්තමේන්තු කර තිබිණි.

කෙසේවෙතත්, සැලැස්මේ වෙනස්කම් සහ මිල ගණන් ඉහළ යෑම හේතුවෙන් ඇස්තමේන්තුගත මුදල රුපියල් මිලියන 3,700 දක්වා වැඩි වී ඇති බව විගණන වාර්තාවේ අවධාරණය කර ඇත.

කොළඹ වරාය පුළුල් කිරීමේ ව්‍යාපෘතිය සඳහා වූ ත්‍රෛපාර්ශ්වික ගිවිසුමට අනුව මෙම කාර්යය 2019 වර්ෂයේදී අවසන් කළ යුතුව තිබුණද, ව්‍යාපෘතිය නැවත ආරම්භ කර ඇත්තේ 2022 දෙසැම්බර් මාසයේදීය.