උපත් පාලන ක්‍රම භාවිතය සහ මානව ප්‍රතිශක්ති ඌනතා වෛරසය හෙවත් HIV වැළැක්වීම පිළිබඳ පාසල්වල අධ්‍යාපනය පුළුල් කිරීම සඳහා සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ජාතික ලිංගාශ්‍රිත රෝග හා ඒඩ්ස් පාලන වැඩසටහන අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය සමඟ සාකච්ඡා පවත්වමින් සිටී.

ලිංගාශ්‍රිත රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය විනෝ ධර්මකුලසිංහ පවසන්නේ එම වැඩසටහන යටතේ පාසල් වෙත ගොස් HIV නිවාරණය පිළිබඳ සිසුන් දැනුවත් කිරීමට නියමිත බවයි.

වයසට සරිලන ලිංගික අධ්‍යාපනයක් ලබා දෙමින් පාසල් අධ්‍යාපනය තුළ උපත් පාලන ක්‍රම භාවිතය සහ HIV වැළැක්වීම පිළිබඳ දැනුම ව්‍යාප්ත කිරීම සඳහා අමාත්‍යාංශය සමඟ සාකච්ඡා කරමින් සිටින බව විශේෂඥ වෛද්‍ය ධර්මකුලසිංහ පවසයි.

ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයට අනුව HIV යනු ශරීරයේ සුදු රුධිරාණු ඉලක්ක කර ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය දුර්වල කරන වෛරසයකි.

ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය සහ අමාත්‍යාංශය පවසන්නේ HIV රෝගීන්ට ඔවුන්ගේ මරණයට හේතු විය හැකි ක්ෂය රෝගය සහ බැක්ටීරියා ආසාදන වැනි රෝගවලට ගොදුරු වීමේ වැඩි අවදානමක් ඇති බවයි.

HIV සඳහා ප්‍රතිකාර ශ්‍රී ලංකාව තුළ පැවතිය ද උපත් පාලන ක්‍රම පිළිබඳ දැනුමක් නොමැතිකම නිසා එය වළක්වා ගැනීම දුෂ්කර වී ඇති බව විශේෂඥ වෛද්‍ය ධර්මකුලසිංහ පෙන්වාදෙයි.

“අපි නිතරම මිනිසුන්ට උපදෙස් දෙන්නේ ඔවුන් ලිංගිකව ක්‍රියාශීලී නම් කොන්ඩම් පැළඳිය යුතු බවයි. කෙසේවෙතත්, බොහෝ දෙනෙකුට තමන්ව ආරක්ෂා කර ගැනීමට ප්‍රමාණවත් දැනුමක් නොමැති බව අපි බොහෝ විට දැක තිබෙනවා” යැයි විශේෂඥ වෛද්‍ය ධර්මකුලසිංහ වැඩිදුරටත් පවසා තිබේ.

මේ අතර, පාසල්වල උපත් පාලන ක්‍රම සහ HIV වැළැක්වීම පිළිබඳ ඉගැන්වූවත් අදාළ පෙළපොත්වල ඒ පිළිබඳ තොරතුරු ඉතා සීමිත බව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගේ සංගමයේ හිටපු ප්‍රධානී සහ ළමා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීනී වෛද්‍ය සුදර්ශිනී ප්‍රනාන්දුපුල්ලේ ප්‍රකාශ කර තිබිණි.

“ගැබ් ගැනීම වැළැක්වීම සහ HIV වැළැක්වීම පිළිබඳ ද්‍රව්‍ය ඉතා මතුපිටින් පෙන්වා ඇති අතර මෙම අංශ සවිස්තරාත්මකව ගවේෂණය කර නැහැ” යනුවෙන් ප්‍රනාන්දුපුල්ලේ පෙන්වා දෙයි.

මෙරට පාසල් සිසුන් සඳහා ඩිජිටල් මාධ්‍ය වැඩසටහන් මාලාවක් සමඟින් ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය සහ ලිංගික අධ්‍යාපනය පිළිබඳ පොත් පෙළක් හඳුන්වා දෙන ලදී.

ළමුන් සඳහා වූ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේ මඟපෙන්වීම යටතේ සෞඛ්‍ය, අධ්‍යාපන, ළමා කටයුතු සහ සමාජ සවිබල ගැන්වීම් අමාත්‍යාංශ විසින් පත් කරන ලද විශේෂ කමිටුවක් විසින් මෙම ලිපි මාලාව සකස් කරන ලදී.

2022ට සාපේක්ෂව පසුගිය වසරේ (2023 දී) HIV රෝගීන්ගේ වැඩි වීම 14%ක් බව වාර්තා විය.

එම බොහෝ HIV ආසාදිතයන් වයස අවුරුදු 20ත් 30ත් අතර පිරිමින් වේ.

2023 දෙසැම්බර් වන විට ශ්‍රී ලංකාවේ HIV ආසාදිත වැඩිහිටියන් සහ ළමුන් 4,100ක් සිටි බව වාර්තා විය.

ප්‍රතිකාර සහ නිවාරණ සත්කාර සහ අධ්‍යාපනය සමඟින් 2030 වන විට රට HIVවලින් තොර රටක් බවට පත් කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බව සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය පවසයි.