August 20, 2023

ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහට තවත් හිසරදයක් නිර්මාණය කරමින් ඉන්දු-චීන ආතතීන් යළිත් වරක් නිර්මාණය කෙරෙන චීන පර්යේෂණ නෞකාවක් වන ෂී යැන් 6(Shi Yan 6) ශ්‍රී ලංකාවේ සුවිශේෂී ආර්ථික කලාපයට (EEZ) ඇතුළුවීමට අනුමැතිය ඉල්ලා ඇත.

මෙය ඔත්තු නැවක් බවත්, ඉන්දියාවේ ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් බවත් පවසමින් යළිත් ඉන්දීය ජනමාධ්‍ය ඔස්සේ විරෝධතා නැගෙමින් පවතී.

තවමත් නිශ්චිතව දක්වා නොමැති දිනයක මෙම නෞකාව ශ්‍රී ලංකා සාගර කලාපයට ඇතුළු කිරීමට අවසර දෙන ලෙස චීන තානාපති කාර්යාලය කළ ඉල්ලීම සම්බන්ධයෙන් රජය තවමත් තීරණයක් ගෙන නොමැති බව විදේශ අමාත්‍යාංශ වාර්තා සඳහන් කරයි.

නාවික හමුදාව මීට පෙර ප්‍රකාශ කළේ යාත්‍රාව ඔක්තෝබර් 25 වැනිදාට නියමිත බවත්, අවසරය ලැබුණේද යන්න මත නොවැම්බර් 10 වැනිදා දක්වා එය ශ්‍රී ලංකා මුහුදු සීමාවේ පවතින බවත්ය.

එහෙත් එවැනි අවසරයක් චීන නෞකාවට ලබාදී ඇතිද යන්න තම පාර්ශ්වය නොදන්නා බවද නාවික හමුදාව පවසා තිබිණි.

ටොන් 4000ක් බරැති ගැඹුරු සාගර විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ නෞකාවක් වන මෙය භූ භෞතික ගවේෂණය, සාගර විද්‍යාව, සමුද්‍ර භූ විද්‍යාව සහ පරිසර විද්‍යාව හැදෑරීමට අමතරව, ගොඩබිම පදනම් වූ රසායනාගාරවල විශ්ලේෂණය කළ හැකි සාම්පල එක්රැස් කිරීමට සමත් වේ.

මෙම නැවෙහි පවතින බුද්ධි තොරතුරු රැස් කිරීමේ හැකියාවන් පිළිබඳ ඉන්දියාවේ පෙන්වාදීම් බැහැර කළ නොහැකි බව ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රවීණයෝ පෙන්වාදෙති.

ජාතික ජලජ සම්පත් පර්යේෂණ සහ සංවර්ධන නියෝජිතායතනය (NARA) යනු විදේශීය යාත්‍රා සමඟ ඒකාබද්ධ විද්‍යාත්මක සාගර විද්‍යාව ආශ්‍රිත සහයෝගීතාවයන් සමඟ සම්බන්ධ වන විට කේන්ද්‍රස්ථානය වන ආයතනයයි.

අධ්‍යාපන හා පර්යේෂණ සඳහා වූ චීන-ශ්‍රී ලංකා ඒකාබද්ධ මධ්‍යස්ථානය සහ චීන විද්‍යා ඇකඩමිය පිළිබඳ අවබෝධතා ගිවිසුමක් (MoU) 2017 මැයි 25 දින අත්සන් කරන ලද අතර, චීනයේ පර්යේෂණ යාත්‍රා මෙයට ඇතුළත් වේ.

වසර පහක වලංගු කාලයකට පසුව පසුගිය වසරේ මෙම ගිවිසුම අවලංගු විය.

අවබෝධතා ගිවිසුම ස්වයංක්‍රීයව තවත් වසර පහකට දීර්ඝ කළ හැකි බවට යෝජනා කර ඇති වගන්තියක් නොතකා, NARA ආයතනය එහි චීන පාර්ශ්වයට දැනුම්දී ඇත්තේ, තමන් නව සංශෝධිත අවබෝධතා ගිවිසුමකට අත්සන් කිරීමට අදහස් කරන බවයි.

42.31%
17.27%
32.76%