November 13, 2023

මෙවර අයැවයේ දී ආදායම ඉහළ නංවාගෙන ආර්ථික වර්ධනය දියුණු කර ගැනීම සදහා වන යෝජනා 10 ක් ලෝකයේ පිළිගත් ආර්ථික විද්‍යාඥයන් පිරිසකගේ ද සහභාගිත්වයෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රමුඛ පෙළේ පර්යේෂණ සංවිධානයක් වන වෙරිටේ රිසර්ච් මගින් එළිදක්වා තිබේ.

එක්සත් රාජධානියේ සංවර්ධන අධ්‍යයන ආයතනයේ මහාචාර්ය මික් මුවර්, ජෝර්ජ්ටවුන් විශ්ව විද්‍යාලයේ මහාචාර්ය ශාන්තා දේවරාජන්, ඔබර්ලින් විද්‍යාලයේ මහාචාර්ය උදාර පීරිස් සහ වෙරිටේ රිසර්ච් හි විධායක අධ්‍යක්ෂ ආචාර්ය නිශාන් ද මෙල්, පර්යේෂණ අධ්‍යක්ෂ සුභාෂිනී අබේසිංහ, ප්‍රධාන ආර්ථික විද්‍යාඥ රාජ් ප්‍රභූ රාජකුලේන්ද්‍රන් ඇතුළු පිරිසකගේ ඉදිරිපත් කිරීම් ඇතුළත් කරුණු දැක්වීමක දි මෙම යෝජනා 10 ඉදිරිපත් කෙරිණ.

එහිදී ආදායම ඉහළ නංවා ගැනීම සදහා ඉදිරිපත් කෙරුණු යෝජනා 05 කි.

1. දැනට පවතින 5% සිට 10% දක්වා රඳවා ගැනීමේ බදු අනුපාත වැඩි කිරීම. – මෙම යෝජනාව මගින් අතිරේක රුපියල් බිලියන 90ක ආදායමක් අපේක්ෂා කෙරේ.
2.සිගරට් බදු සුචිගත කිරීම සඳහා ප්‍රකාශිත තාර්කික සූත්‍රය අනුගමනය කරන්න – යෝජනාව මගින් රුපියල් බිලියන 35කට වැඩි මුදලක් එකතු කිරීමට අපේක්ෂා කෙරේ.
3. සීනි බදු අඩු කිරීම සහ බදු වෙනස් කිරීම් පිළිබඳ විධායක අභිමතය ඉවත් කිරීම – විශේෂ වෙළඳ භාණ්ඩ බදු පනත හරහා ඇමතිවරයාට අවසර දී ඇති අභිමතය මට්ටම, ‘සීනි වංචාව’ ලෙස පොදුවේ හඳුන්වන දෙයට හේතු විය, එය වහාම නිවැරදි කිරීම තුළින් බිලියන 25 කට වඩා එකතු කළ හැකිය.
4. ජාත්‍යන්තර වශයෙන් සුචිගත කර ඇති සූත්‍රයට වඩා වැඩි මිලකට වඩා සමස්ත කර්මාන්තය මත වැඩි කරන ලද බද්දක් හරහා ලංකා ඛනිජ තෙල් නීතිගත සංස්ථාවේ අතිරික්ත පිරිවැය අයකර ගැනීම – මෙම යෝජනාව මගින් තරඟකාරී නිෂ්පාදකයින්ගෙන් එකතු කරන අමතර බදු රුපියල් බිලියන 25 ක් පමණ උපයා ගනු ඇත.
5.දේපල බදු ඇස්තමේන්තු කිරීම සහ එකතු කිරීම සඳහා විස්තර කර ඇති ක්‍රමය ක්‍රියාත්මක කිරීම – යෝජනාව මුලදී බදු එකතු කිරීම අවම වශයෙන් රුපියල් බිලියන 17 කින් වැඩි කරනු ඇත.

ආර්ථිකය පුනර්ජීවනය කිරීම අරමුණු කරගත් යෝජනා පහක් ද මෙහිදී ඉදිරිපත් කෙරිණ.

1. මාතෘ නිවාඩු ප්‍රතිලාභ සදහා රාජ්‍ය මගින් අරමුදල් සැපයෙන ක්‍රමවේදයක් ඇති කිරීම – පුද්ගලික අංශය දැනට මාතෘ ප්‍රතිලාභවල සම්පූර්ණ පිරිවැය දරයි, එය කාන්තාවන් සේවයේ නියුක්ත කිරීම මිල අධික කරයි. පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ රාජ්‍ය අරමුදල් සහිත මාතෘ නිවාඩු බඳවා ගැනීමේදී වෙනස් කොට සැලකීම අඩු කරන අතර කාන්තා ශ්‍රම බලකායේ සහභාගීත්වය ඉහළ නංවන බවයි.
2. දුප්පතුන් ආරක්ෂා කිරීම සදහා රාජ්‍ය සහනාධාර ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම.
3.වෙළඳ පහසු කිරීමේ ඉලක්ක ක්‍රියාත්මක කිරීම.
4.වෙළඳ ලකුණු ලියාපදිංචිය පිළිබඳ මැඩ්රිඩ් ප්‍රොටෝකෝලය වෙත ප්‍රවේශ වීම – මෙය ජාත්‍යන්තර වෙළඳ ලකුණු ලියාපදිංචියේ වේගය සහ පහසුව වැඩි කරන බැවින් අපනයනකරුවන්ට ඉහළ ආන්තික, අගය එකතු කළ නිෂ්පාදන සමඟ ගෝලීයව යාමට අවශ්‍ය තල්ලුවක් ලබා දෙයි.
5. බැංකු ක්ෂේත්‍රය ආරක්ෂා කිරීමට ක්‍රියා කිරීම – බැංකු අංශයේ අවදානම් ආමන්ත්‍රණය කිරීම සඳහා තැන්පතු ඇපකර සීමාව ඉහළ නැංවීම, ද්‍රවශීලතා එන්නත් සඳහා මූල්‍ය ස්ථායීතා අරමුදලක් පිහිටුවීම ඇතුළු යෝජනා ක්‍රියාවට නැංවීම සඳහා මහ බැංකුව, රජය සහ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල (IMF) ඒකාබද්ධ ක්‍රියාමාර්ග අවශ්‍ය වේ.  බැංකු අසමත්වීම් අතරතුර, සහ අක්‍රීය ණය සඳහා වත්කම් කළමනාකරණ සමාගමක් නිර්මාණය කිරීම.

42.31%
17.27%
32.76%