January 10, 2025
අලි-මිනිස් ගැටුම විසඳීමේ පියවරක් ලෙස සිදුකරන ක්‍රමානුකූල නොවන අලි රංචු පළවාහැරීම වහාම නතර කරන ලෙස පරිසර යුක්ති කේන්ද්‍රය වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයාගෙන් ඉල්ලීමක් කරයි.
වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා විසින් අනුගමනය කරන ක්‍රමවේද, ක්‍රමානුකූල හා විද්‍යාත්මක පදනමක් මෙන්ම පාරිසරික දුරදක්නාකමක් ද නොමැති බැවින්, අලි ඇතුන් සහ මිනිස් ජනාවාස යන දෙඅංශයටම අනපේක්ෂිත හා දුරදිග යන ප්‍රතිවිපාකවලට තුඩුදෙන බව පරිසර යුක්ති කේන්ද්‍රය ලිපියක් මගින් පෙන්වා දී තිබේ.
“අලි යනු මාතෘ මූලික කණ්ඩායමක් විසින් මෙහෙයවනු ලබන සංකීර්ණ සමාජ ව්‍යුහයන් සහිත සත්ත්ව විශේෂයකි. රංචු සංයුතිය, සංචලන රටා සහ පාරිසරික ගතිකත්වය පිළිබඳ පූර්ව අධ්‍යයනයකින් තොරව බලහත්කාරයෙන් අලි රංචු පළවාහැරීම් ක්‍රියාත්මක කිරීම සැලකිය යුතු අවදානමක් මතුකරයි. අලි යනු වැඩිහිටියන්, උප වැඩිහිටියන් සහ පැටවුන්ගෙන් සමන්විත මාතෘ මූලික රංචු ඇතුළු සංකීර්ණ සමාජ ව්‍යුහයන් සහිත ඉතා සාමාජීය සතුන් වේ. කඩිනම් වේගයකින් රංචු බලහත්කාරයෙන් ගමන් කිරීමට සැලැස්වීමෙන් බොහෝ විට සිදුවන්නේ කණ්ඩායම සමඟ වේගයෙන් ගමන් කිරීමට නොහැකි වැඩිහිටි අලි සහ පැටවුන් වැනි අවදානමට ලක්විය හැකි කොටස් අතහැර දැමීම හෝ අතරමං කිරීමයි.”
”මෙම ඛණ්ඩනය නිසා රංචුවේ ස්වභාවික එකමුතුකම කඩාකප්පල් කරනවා පමණක් නොව, මෙම අතරමං වූ සතුන් කුසගින්න, විජලනය සහ කොල්ලකෑමට බෙහෙවින් ගොදුරු වේ.”
පරිසර යුක්ති කේන්ද්‍රය ප්‍රකාශ කළේ, නුහුරු නුපුරුදු ප්‍රදේශවලට අලි රංචු ගෙනයෑමෙන් එම සතුන් දන්නා ජල මූලාශ්‍ර සහ ආහාර සොයාගැනීමේ ප්‍රදේශ සඳහා ඔවුන්ගේ ප්‍රවේශයට බාධා ඇති වන බවයි.
”අලි ඇතුන් ඒවා පුරුද්දක් ලෙස සිදුකරන අතර එම සතුන්ගේ ආහාර අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා භූමිය පිළිබඳ ඔවුන්ගේ දැනුම මත රඳාපවතී. නුහුරු නුපුරුදු සහ බොහෝ විට සම්පත් හිඟ ප්‍රදේශවලට රංචු එළවා දැමීමෙන්, මෙම පුරුදු අලින්ට ප්‍රමාණවත් පෝෂණය සඳහා ප්‍රවේශය අහිමි කරනවා සේම මන්දපෝෂණය, ආතතිය සහ මරණ සංඛ්‍යාව වැඩිකරයි.”
එබැවින් වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව මෙම ඉල්ලීමට අනුකූලව කටයුතු කිරීමට අපොහොසත් වුවහොත් ශ්‍රී ලංකාවේ අලි ඇතුන්ට සහ පරිසර පද්ධතීන්ට තවදුරටත් සිදුවන හානිය වැළැක්වීම සඳහා නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග ආරම්භ කිරීමට අයිතිය භාවිත කරන බව ද පරිසර යුක්ති කේන්ද්‍රය අනතුරු අඟවයි.
