April 16, 2024

ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම අවසන් වූ පසුව ද ශ්‍රී ලංකාවට දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 70%කට වැඩි විදේශ ණයවලට මුහුණ දීමට සිදුවිය හැකි බවත් රට ණය කළමනාකරණ නීති ක්‍රියාත්මක නොකරන්නේ නම් ණය අවදානම් පවතිනු ඇති බවත් ආසියානු සංවර්ධන බැංකුව (ADB) පවසයි.

අප්‍රේල් මාසයේ නිකුත් කළ සංවර්ධන වාර්තාව මගින් ඔවුන් කියා සිටියේ, ශ්‍රී ලංකාවේ වර්ධනය නැවත ආරම්භ කිරීම රාජ්‍ය මූල්‍ය කළමනාකරණ පනත වැනි තීරණාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ ලෙස උපකල්පනය කරන ලද ප්‍රතිසංස්කරණ සහ වඩා හොඳ සැපයුම් කොන්දේසි මත රඳා පවතින බවයි.

මධ්‍ය කාලීන ප්‍රතිමූල්‍යකරණ අවදානම් 2024 දී බාහිර ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම සම්පූර්ණ කිරීමත් සමඟ බලාත්මක කිරීමට අපේක්ෂා කෙරේ.

සහනවලින් පසුව වුවද දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 70%කට වඩා වැඩි විදේශ ණයකට ශ්‍රී ලංකාවට මුහුණ දිය හැකි බව ආසියානු සංවර්ධන බැංකුව පවසයි.

කෙසේවෙතත් සේවාවල නිමැවුම ඉහළ යෑම, කාර්මික ව්‍යාපෘති නැවත ආරම්භ කිරීම සහ ව්‍යාපාරික වාතාවරණය වැඩිදියුණු කිරීම අරමුණු කරගත් අඛණ්ඩ ප්‍රතිසංස්කරණ මගින් මෙහෙයවනු ලැබු 2023 දී 2.3%ක ආර්ථික හැකිළීමේ සිට ශ්‍රී ලංකාවේ වර්ධනය 2024 දී 1.9% සහ 2025 දී 2.5% දක්වා වර්ධනය වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරයි.

බදු වැඩි කිරීම පුද්ගලික පරිභෝජනය සහ ආයෝජනය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම අඩාළ කරනු ඇත.

එසේම, ශ්‍රී ලංකාවේ සාමාන්‍ය වාර්ෂික උද්ධමනය වසර 2ක ඉහළ උද්ධමනයකින් පසු 2024 දී 7.5% සහ 2025 දී 5.5% දක්වා තනි ඉලක්කම් උද්ධමනය වෙත ආපසු එනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.

තවද, 2023 දී දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 1.4%ක ඇස්තමේන්තුගත ප්‍රාථමික අතිරික්තයකින් පසුව 2014 දී ප්‍රාථමික අතිරික්තයක් පවත්වාගෙන යෑමේ කැපවීම අඛණ්ඩව සිදුවනු ඇතැයි අපේක්ෂා කළද, රජය පුනරාවර්තනය අපේක්ෂා කරන බැවින් මූල්‍ය හිඟය පුළුල් වීමට ඉඩ ඇති බව වාර්තාවේ සඳහන් වේ.

2023 දී දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් වියදම් ප්‍රමාණය 15.8% සිට 2024 දී 16.8% දක්වා ඉහළ යනු ඇත.

කෙසේ වෙතත්, ශ්‍රී ලංකාව ප්‍රකෘතිමත් වීම කෙරෙහි බලපෑ හැකි අවදානම් අතරට මූල්‍ය ප්‍රතිපත්ති සහ ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාවට නැංවිය හැකි බලපෑමක් සහිත ඉදිරි මැතිවරණ ඇතුළත් වේ.

“අන්තර්ජාතික මූල්‍ය අරමුදලේ වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක කිරීමත් සමඟ මහජන මතය සමතුලිත කිරීමට දරන ප්‍රයත්නයන් මගින් ප්‍රතිසංස්කරණ වැඩසටහන සඳහා වූ කැපවීම ද පරීක්ෂා කරනු ලැබේ. ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමේ ගිවිසුමක් සම්පූර්ණ කිරීම ප්‍රමාද වීම සහ ප්‍රධාන නීති සම්පාදනය කිරීමට ඇති ඕනෑම බාධාවක් මතය අඩාළ කළ හැකි අතර වර්ධනය ද අඩාළ කළ හැකිය,” යනුවෙන් ආසියානු සංවර්ධන බැංකුව පෙන්වා දුන්නේය.

එසේම, ශ්‍රී ලංකාවේ සංක්‍රමණ ඉහළයෑම දිගු කලක් ගත වුවහොත් අනාවැකිවලට බලපෑම් කළ හැකි බවත් මූල්‍ය අංශයේ දුර්වලතා පූර්ණ ප්‍රකෘතිමත් වීම දිගු කළ හැකි බවත් ආසියානු සංවර්ධන බැංකුව පවසයි.

“මීට අමතරව, කාලගුණික විපර්යාස කෘෂිකර්මාන්තයට සහ ආහාර සුරක්ෂිතතාවයට අහිතකර ලෙස බලපෑ හැකිය. ප්‍රධාන අපනයන වෙළෙඳපොළවල බලාපොරොත්තු වූවාට වඩා දුර්වල වර්ධනයක් සහ අපනයන සඳහා වැඩි වැඩියෙන් උණුසුම් ඉල්ලුමක් ඇති කිරීමට හේතු විය හැකි’ යනුවෙන් ද ආසියානු සංවර්ධන බැංකුව පෙන්වා දෙයි.

42.31%
17.27%
32.76%