ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව විසින් 2024 ජනවාරි සිට ජුනි දක්වා කාලය සඳහා ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයේ ආදායම් වෙනස සමාලෝචනය කර සංශෝධනය කිරීම මගින් විදුලි ගාස්තු අඩු කිරීම සිදුකර තිබෙන බව වාර්තා වේ.

මුලින්, ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය රුපියල් මිලියන 33,755ක ආදායම් වෙනසක් ඉදිරිපත් කර තිබිණි.

කෙසේවෙතත්, සවිස්තරාත්මක සමාලෝචනයකින් පසුව, මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව එම අගය රුපියල් මිලියන 51,098 දක්වා නැවත ගණනය කර ඇති බව කොමිසමේ ‘විදුලිබල ගාස්තු තීරණය – 2025’ වාර්තාවේ දැක්වේ.

ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයේ මුල් ගණනය කිරීම ඉතා සරල බවත්, අනුමත සහ සැබෑ පිරිවැය අතර වෙනස පමණක් සළකා බලන බවත් මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව පෙන්වා දී ඇත.

මෙම ප්‍රවේශය බලශක්තිය සහ ධාරිතාව සඳහා අපේක්ෂිත ප්‍රමාණයට වඩා වැඩි ඉල්ලුමක් වැනි වැදගත් සාධක සැළකිල්ලට ගෙන නොමැත.

සම්ප්‍රේෂණ බලපත්‍රලාභියා විසින් අනුමත ප්‍රමාණයන්ට වඩා බලශක්තිය සහ ධාරිතාව විකිණීමෙන් උපයා ගත් අමතර ආදායම ද එහි නොසළකා හැර තිබේ.

සංශෝධිත ගණනය කිරීමේදී, මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව 2.5.3 සහ 2.5.4 වගන්තිවල දක්වා ඇති බදු ක්‍රමවේදය අනුගමනය කළේය.

සංශෝධිත ආදායම් වෙනසට බලශක්ති අනුපාතයෙන් රුපියල් මිලියන 16,337.80ක්, ධාරිතා අනුපාතයෙන් රුපියල් මිලියන 23,466.93ක් සහ බෙදාහැරීමේ බලපත්‍රලාභීන්ගෙන් ලැබුණු අතිරේක රුපියල් මිලියන 11,293.49ක අතිරික්තයක් ඇතුළත් වේ.

මෙම රුපියල් මිලියන 51,098ක මුළු මුදල මෙම වසරේ ජනවාරි සඳහා වන බදු සංශෝධනයට සාධක කෙරේ.

මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාවේ සංශෝධිත ගණනය කිරීම් ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයේ සහ එහි ප්‍රධාන ණයහිමියා වන මහජන බැංකුවේ මූල්‍ය ස්ථාවරත්වය අනතුරේ හෙළිය හැකි බවට ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරියෙකු පවසා ඇත.

ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය ප්‍රමාණවත් මුදල් ප්‍රවාහයක් පවත්වා ගැනීමට අපොහොසත් වුවහොත් පොලිය එකතුවී අවසානයේ ලබා දෙන අයිරා සඳහා පාරිභෝගිකයන් වෙත යොමු වීමට සිදුවිය හැකි බවට නිලධාරියා අනතුරු අඟවා ඇත.

මේ අතර, සිකුරාදා (17) මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව විසින් 2025 පළමු භාගය සඳහා විදුලි ගාස්තු 20%කින් අඩු කිරීමට නිර්දේශ කරන ලදී.

එදින මධ්‍යම රාත්‍රියේ සිට ක්‍රියාත්මක වූ මෙම අඩු කිරීම විවිධ පාරිභෝගික කාණ්ඩවලට බලපායි.

ගෘහස්ථ පරිශීලකයන් සඳහා, පළමු ඒකක 30 සඳහා අනුපාත 29%කින් ගාස්තු පහත වැටී ඇති අතර, ඒකක 31-60 සඳහා ගාස්තු අනුපාත 28% කින් අඩු කර ඇත.

ඉහළ පරිභෝජන කාණ්ඩ සඳහා (61-90, 91-180 සහ ඒකක 180ට වැඩි), අඩු කිරීම් 18-19% දක්වා පරාසයක පවතී.

මෙම කාණ්ඩ සඳහා ස්ථාවර ගාස්තු නොවෙනස්ව පවතී.

පූජනීය ස්ථාන, හෝටල් සහ කර්මාන්ත ඇතුළු අනෙකුත් අංශවල ද ඔවුන්ගේ ගාස්තු සැළකිව යුතු ලෙස අඩු වී ඇත.

බලශක්ති ඇමැති කුමාර ජයකොඩි මෙම ගාස්තු වෙනස්කම් තහවුරු කළ අතර ඉදිරි වසර තුන තුළ විදුලි ගාස්තු තවදුරටත් 30%කට වඩා අඩු කිරීමට රජය සැලසුම් කර ඇති බව නිවේදනය කළේය.

මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව විසින් ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයේ සහ ලංකා විදුලි සමාගම (LECO) පාරිභෝගිකයන් සඳහා සිකුරාදා (17) අවසන් පරිශීලක ගාස්තු සංශෝධනය කරන ලද අතර, නව අනුපාත ඊයේ (18) ක්‍රියාත්මක විය.

ඇමැති ජයකොඩි විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද ගාස්තු අඩු කිරීම පිළිබඳ අදහස් දක්වමින් බලශක්ති අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් මහාචාර්ය උදයංග හේමපාල පැවසුවේ විදුලිබල මණ්ඩලයේ මූල්‍ය පාඩු ඉවත් කිරීම අරමුණු කරගනිමින් බලශක්ති අමාත්‍යාංශය පිරිවැය පරාවර්තක විදුලි ගාස්තු ක්‍රමයකට මාරු වන බවයි.

අන්තර්ජාතික මූල්‍ය අරමුදලේ (IMF) නිර්දේශයන්ට අනුකූලව, අමාත්‍යාංශය එහි වත්මන් මාස හයක චක්‍රයේ සිට මාස තුනක චක්‍රයකට ගාස්තු සමාලෝචනය සහ සංශෝධනය කිරීමට සළකා බලමින් සිටින බව මහාචාර්ය හේමපාල පවසයි.