ඖෂධ සැපයුම සම්බන්ධ දැඩි අඩුවීමක් ශ්‍රී ලංකාව පසුගිය සමයේ අත්විඳ ඇති බවත් පසුගිය වසරේ 2,000ක මට්ටමේ පැවති තොග නොලැබීම මේ වසරේ 750ක් දක්වා අඩුවී ඇති බවත් වාර්තා වේ.

මෙය ඖෂධ ලැබීම 62.5%කින් පමණ අඩුවීමකි.

තොග ලැබීමේ ප්‍රමාදයට ප්‍රධාන වශයෙන් මන්දගාමී ප්‍රසම්පාදන ක්‍රියාවලිය හේතු වී ඇති බව වාර්තා වේ.

ප්‍රසම්පාදන කමිටු සඳහා පත්කර ඇති නව නිලධාරීන් ප්‍රායෝගික තීරණ ගැනීමට මැලිකමක් දක්වන අතර ඒ වෙනුවට මාස ගණනක් ගතවන ක්‍රියාවලි මත දැඩි ලෙස රඳා සිටින බව විශ්වාසදායක ආරංචි මාර්ගවලින් වාර්තා වේ.

කෙසේවෙතත්, වෛද්‍ය නිලධාරීන් විසින් තහවුරු කරන ලද පරිදි, මේ වන විට, රට පුරා රෝහල්වල තත්ත්වය කළමනාකරණය කළ හැකි මට්ටමක තිබේ.

කෙසේවෙතත්, පසුගිය වසර කිහිපය තුළ ඖෂධ හිඟය උග්‍ර වී ඇත.

උග්‍ර ආර්ථික අර්බුදයේදී සිදු වූ දරුණු මට්ටමට හිඟය තවමත් ළඟා වී නැතත්, අදාළ බලධාරීන් විසින් කඩිනම් ක්‍රියාමාර්ග නොගතහොත් හිඟය තවත් ඉහළ යනු ඇතැයි වාර්තා වේ.

පසුගිය මාස කිහිපය තුළ රෝහල්වල ඖෂධ තොග සාමාන්‍යයෙන් 70-80% අතර ප්‍රමාණයක පැවති අතර ප්‍රාදේශීය මට්ටමින් වාර්තා වූ සිදුවීම් කිහිපයක් හැරුණු විට විශාල හිඟයක් වාර්තා වී නොමැති අතර ඒවා ද කිසිදු හදිසි ගැටලුවකින් තොරව කළමනාකරණය කර ඇත.

කෙසේවෙතත්, ඖෂධ හිඟය වර්ධනය වෙමින් පවතින අතර දැනට තොග නොමැති මුළු ඖෂධ ප්‍රමාණය 100 ඉක්මවා යෑමේ අවදානමක් පවතී.

රජයේ වෛද්‍ය නිලධාරීන්ගේ සංගමයේ (GMOA) ප්‍රකාශක වෛද්‍ය චමිල් විජේසිංහ පවසන්නේ දැනට අඩුපාඩු තිබුණද ඒවා පවතින මට්ටමින් කළමනාකරණය කළ හැකි බවයි.

වත්මන් හිඟයෙන් රෝගීන්ට කිසිදු බලපෑමක් නොමැති බව ඔහු අවධාරණය කරයි.

“කාලයක් තිස්සේ පවතින දේශීය ප්‍රශ්න තිබෙනවා. සමහර ඖෂධ වරින්වර තොග නැතිව යනවා. අප නිරීක්ෂණය කළ පරිදි ප්‍රධාන ආයතන අතර සම්බන්ධීකරණය නොමැතිකම සහ ප්‍රසම්පාදන ප්‍රමාදය මෙයට හේතුවයි. අපට පද්ධතිය වැඩිදියුණු කළ හැකි නම්, ප්‍රසම්පාදන ක්‍රමයේ කාර්යක්ෂමතාව ද ඉහළට යනවා” යනුවෙන් ඔහු සඳහන් කරයි.

පසුගියදා සෞඛ්‍ය ඇමැති වෛද්‍ය නලින්ද ජයතිස්ස සමඟ පැවති සාකච්ඡාවකදී ඖෂධ බෙදාහැරීමේ ජාලය ඩිජිටල්කරණය කිරීම කඩිනම් කරන ලෙස වෛද්‍යවරුන් අමාත්‍යවරයාගෙන් ඉල්ලීමක් කර තිබේ.

ජාතික ඖෂධ නියාමන අධිකාරියට එල්ල වී ඇති චෝදනා සම්බන්ධයෙන් අදහස් දක්වමින් වෛද්‍ය විජේසිංහ පවසන්නේ එම අධිකාරියට ඇති ගැටලුව ධාරිතා ගැටලුවක් බවයි.

මේ අතර, රාජ්‍ය ඖෂධ නීතිගත සංස්ථාවේ (SPC) සාමාන්‍යාධිකාරී දිනූෂ දසනායක පවසන්නේ අවශ්‍ය ඉන්සියුලින් තොග ශ්‍රී ලංකාවට ආනයනය කිරීම සඳහා සංස්ථාව දැනටමත් අතුරු ටෙන්ඩරයක් ඉදිරිපත් කර ඇති බවයි.

නියමිත වේලාවට ඖෂධ ලබාදීම ප්‍රමාද වීම නිසා ඉන්සියුලින් හිඟයක් ඇති වූ බව ඔහු පිළිගෙන තිබේ.

“අපි මුලින් කුප්පි 500,000ක් ඇණවුම් කළා, නමුත් සැපයුම්කරු කුඩා ප්‍රමාණවලට බෙදා දීමෙන් අපට කුප්පි 5,000ක් එව්වේ,” යනුවෙන් ඔහු සඳහන් කරයි.

ලෝක වෙළඳපොළේ සක්‍රීය ඖෂධ ද්‍රව්‍ය හිඟය හේතුවෙන් ඖෂධ වර්ග කිහිපයකට පමණක් බලපා ඇති සැපයුම් හිඟයක් පවතින බව දසනායක පෙන්වා දී තිබේ.

කෙසේවෙතත්, සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් වෛද්‍ය අනිල් ජාසිංහ පවසන්නේ ඖෂධ ප්‍රසම්පාදන ක්‍රියාවලිය සඳහා වෛද්‍ය සැපයුම් අංශය , ජාතික ඖෂධ නියාමන අධිකාරිය, රාජ්‍ය ඖෂධ නීතිගත සංස්ථාව සහ රාජ්‍ය ඖෂධ නිෂ්පාදන සංස්ථාව යන ප්‍රධාන ආයතන පහක් ක්‍රියාත්මක වන බවයි.

“මේ ආයතන අතර නිසි සම්බන්ධීකරණයක් තිබිය යුතුයි. අපි මේ සතියේ සම්පූර්ණ අධ්‍යයනයක් කිරීමට සැලසුම් කර තිබෙනවා. ඉදිරි සති දෙක තුන ඇතුළත අපි ප්‍රසම්පාදන ක්‍රියාවලිය කාර්යක්ෂම කරනවා.” යනුවෙන් ඔහු පවසා ඇත.

(The Sunday Morning)