නීතිපති පාරින්ද රණසිංහගේ තීරණ සමාලෝචනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකා නීතිඥ සංගමය (BASL) ඊයේ ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායකට හදිසි ලිපියක් යවා තිබේ.

නීතිඥ සංගමය සභාපති අනුර බී. මැද්දෙගොඩ, ජනාධිපති නීතිඥ සහ ලේකම් චතුර ඒ. ගල්හේන යන අයගේ අත්සනින් ජනාධිපතිවරයාට යවන ලද ලිපියේ මෙසේ සඳහන් වේ.

‘ලසන්ත වික්‍රමතුංග මහතාගේ ඝාතනයට අදාළව ගල්කිස්ස මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයේ අංක B 92/2009 දරන නඩුවේ සැකකරුවන් තිදෙනෙකු නිදහස් කිරීම සම්බන්ධයෙන් නීතිපතිවරයාගේ තීරණයක් සමාලෝචනය කිරීමට අමාත්‍ය මණ්ඩලය සලකා බලනු ඇති බවට ජනමාධ්‍ය වාර්තා පිළිබඳව නීතිඥ සංගමය දැඩි කනස්සල්ලට පත්ව සිටී.

නීතිපතිවරයා මහජන ක්‍රියාකාරිකයකු වන අතර, එබැවින් ඔහුගේ තීරණ සම්බන්ධයෙන් මහජනතාවට වගකිව යුතු වුවද, අපරාධ කටයුතු සම්බන්ධයෙන් නීතිපතිවරයා අර්ධ අධිකරණමය කාර්යභාරයක් ඉටුකරන බව සැළකිල්ලට ගත යුතුය.

එබැවින්, විමර්ශන අධිකාරිය විසින් ඔහුට ඉදිරිපත් කර ඇති තොරතුරු මත පදනම්ව සැකකරුවකුට චෝදනා එල්ල කළ යුතුද නැද්ද යන්න තීරණය කිරීමට නීතිපතිවරයාට සිදුවේ. එසේ කිරීමෙන්, එවැනි කරුණු නීතියෙන් පිළිගත හැකිද යන්න සහ එවැනි කරුණු මත පදනම්ව, වරදකරුවකු වීමේ සාධාරණ අපේක්ෂාවක් තිබේද යන්න සළකා බැලීමට ඔහුට අවශ්‍ය වනු ඇත.

නීතිපතිවරයාගේ තීරණ සමාලෝචනයට ලක්කළ හැකි බව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් තීරණය කර ඇත. එවැනි සමාලෝචනයක් රිට් අධිකරණ බලය ක්‍රියාත්මක කිරීමෙන් හෝ මූලික අයිතිවාසිකම් අධිකරණ බලය ක්‍රියාත්මක කිරීමෙන් කළ හැකිය. එබැවින්, සැකකරුවකු නිදහස් කිරීමට හෝ නඩු පැවරීමට ගන්නා ඕනෑම තීරණයක් නීතියට අනුව ඉහළ අධිකරණ විසින් සමාලෝචනයට යටත් වේ.

අපරාධ කාරණා සම්බන්ධයෙන් නීතිපතිවරයාගේ තීරණ අමාත්‍ය මණ්ඩලය ඇතුළු දේශපාලන බලධාරීන් විසින් සමාලෝචනය නොකළ යුතු බව නීතිඥ සංගමය දැඩි ලෙස විශ්වාස කරයි. මන්ද එය නීතියේ ආධිපත්‍යය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය වන නීතිපති කාර්යාලයේ ස්වාධීනත්වයට හානිකරන බැවිනි.

ඕනෑම රාජ්‍ය ක්‍රියාකාරිකයකු විසින් ගනු ලබන තීරණ පිළිබඳ මහජන විවාදය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක අත්‍යවශ්‍ය අංගයක් වන අතර, මෙම ක්‍රියාකාරිකයින්ගේ ස්වාධීනත්වය ආරක්ෂා කිරීමේ අවශ්‍යතාවය ද ඒ හා සමානව වැදගත් වේ. අධිකරණ නිලධාරීන්ට සහ අර්ධ අධිකරණ නිලධාරීන්ට නීතියට අනුව තීරණ ගැනීමට සිදුවන බව තේරුම් ගත යුතු අතර, එය සමහර විට ජනප්‍රිය මතය පිළිබිඹු නොකළ හැකිය.

වික්ටර් අයිවන් එදිරිව සරත් එන්. සිල්වා, නීතිපති සහ තවත් අය (1998) 1 ශ්‍රී.එල්.ආර්. 340 at 349 නඩුවේදී, විනිසුරු මාර්ක් ප්‍රනාන්දු විසින් ප්‍රකාශ කරන ලද්දේ “පුරවැසියෙකුට නිසි විමර්ශනයකට හිමිකම් ඇති බවයි – එය ඔහු විසින් හෝ ඔහුට එරෙහිව අපරාධ පැමිණිල්ලක් – සාධාරණ, දක්ෂ, කාලෝචිත සහ සුදුසු – එකක්. අපරාධ නීතිය පවතින්නේ ඔහුගේ අයිතිවාසිකම් – පුද්ගල, දේපළ සහ කීර්ති නාමය – ආරක්ෂා කිරීම සඳහා වන අතර නිසි පරීක්ෂණයක් නොමැතිකම ඔහුට නීතියේ ආරක්ෂාව අහිමි කරනු ඇත.

එබැවින්, නීතිපතිවරයාගේ බලතල ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී අනවශ්‍ය ඇඟිලි ගැසීම් සිදුනොවන බව සහතික කරන ලෙස අපි ඔබතුමාගෙන් ඉල්ලා සිටින අතර, නීතිපති කාර්යාලය ඇතුළු ප්‍රධාන ආයතනවල ස්වාධීනත්වය ඔබතුමා විසින් දිගටම ආරක්ෂා කරනු ඇතැයි අපි විශ්වාස කරමු, එය අපේ රටේ නීතියේ ආධිපත්‍යය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය වේ.’