December 22, 2024
හේග් හි අන්තර්ජාතික අධිකරණයේ ඓතිහාසික නඩු විභාගයක් ලෙස පැවැත්වෙන පිරිහෙන දේශගුණික අර්බුදයට බොහෝ දුරට වගකිව යුත්තේ කවුරුන්ද යන්න පිළිබඳ නඩුවට රටවල් 100කට අධික සංඛ්‍යාවක් සහ අන්තර්ජාතික සංවිධාන සමග ශ්‍රී ලංකාව ද සම්බන්ධ වී තිබේ.
රනිල් වික්‍රමසිංහ රජය යටතේ ඉදිරිපත් කරන ලද ලිඛිත ප්‍රකාශය සහ අදහස් පිළිබඳ පසු විපරමක් කරමින් ශ්‍රී ලංකාව නියෝජනය කරමින් නීතිපති පාරින්ද්‍ර රණසිංහ, රාජ්‍යයන් විසින් හරිතාගාර වායු විමෝචනය කිරීම හේතුවෙන් ශ්‍රී ලංකාවට ‘සැළකිව යුතු හානියක්’ සිදු වී ඇති ආකාරය පිළිබඳ විස්තර කළේය.
දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ සම්මුතිය උපුටා දක්වමින් ඔහු තර්ක කළේ රාජ්‍යයන්ගේ වගකීම ඉන් ඔබ්බට යන බවත් 2016 දී දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ අන්තර්ජාතික ගිවිසුම වන පැරිස් ගිවිසුමෙන් ඔබ්බට ගිය බවත්ය.
විශේෂයෙන්ම දූපත් රටවල් මුහුණ දෙන අන්තරායන් පෙන්වා දෙමින් 2023 මාර්තු මාසයේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය හරහා වනාටු රාජ්‍ය විසින් මෙම නඩු විභාගය මුලින් ඉදිරිපත් කරන ලදී.
හරිතාගාර වායු විමෝචනය හේතුවෙන් ලෝකයේ ප්‍රධාන පරිසර දූෂකයන් ලෙස එක්සත් ජනපදය, එක්සත් රාජධානිය, කැනඩාව, ඕස්ට්‍රේලියාව, නෝර්වේ, චීනය, රුසියාව, ජර්මනිය, සෞදි අරාබිය සහ කුවේටය හඳුනාගෙන ඇත.
අන්තර්ජාතික අධිකරණයහි විනිසුරුවරුන් 15 දෙනා දේශගුණය සහ පරිසරය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා අන්තර්ජාතික නීතිය යටතේ එම රටවල බැඳීම් තක්සේරු කරනු ඇත.
පලස්තීන රාජ්‍යය අන්තර්ජාතික අධිකරණයේ දී සඳහන් කළේ කලාපයේ යුද්ධයෙන් මිනිසුන් විසින් සාදන ලද විනාශය හරහා දේශගුණික විපර්යාසවලට ඊශ්‍රායලය වගකිව යුතු බවයි.
සෞඛ්‍ය පිළිබඳ අන්තර්ජාතික සම්මුතීන් සහ සෞඛ්‍ය සඳහා ඇති අයිතිය සහතික කිරීමට රාජ්‍යයන්ගේ බැඳීම පිළිබඳ ශ්‍රී ලංකා නීතිපතිවරයා සඳහන් කළේය.
මෙම සෞඛ්‍ය අයිතියට සම්බන්ධ වන්නේ ආරක්ෂිත, පිරිසිදු, සෞඛ්‍ය සම්පන්න සහ තිරසාර පරිසරයක් සඳහා ඇති අයිතිය බවත්, එමඟින් ජීවත්වීමේ අයිතිය බවත් ඔහු පැවසීය.
අනෙකුත් රාජ්‍යයන්ගේ අයිතිවාසිකම්වලට පටහැනි ක්‍රියාවන් සඳහා දැනුවත්ව තම බලප්‍රදේශ භාවිත කිරීමට ඉඩ නොතැබිය යුතු බවට රාජ්‍යයන් විසින් බැඳී සිටින බව රණසිංහ සඳහන් කළේය.
මෙය අන්තර්ජාතික නීතියේ ස්වාධීන පොදු මූලධර්මයක් වන දේශසීමා වගකීමක් බව ඔහු පැවසීය.
මිනිසුන්ට යැපුම් මාර්ග අහිමි කිරීම සහ රටවල ජනගහනයේ ජීවනෝපාය සහ ආර්ථික යහපැවැත්ම සඳහා ‘ව්‍යසනකාරී ප්‍රතිවිපාක’ වළක්වා ගැනීම සඳහා රාජ්‍යයන්ට තහනම් කරන අන්තර්ජාතික ගිවිසුම් නීතිය ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.
ශ්‍රී ලංකාවේ හිටපු අන්තර්ජාතික අධිකරණය විනිසුරු ආචාර්ය ක්‍රිස් වීරමන්ත්‍රි විසින් උපුටා දක්වන ලද බුද්ධ දේශනාව ගැන සඳහන් කරමින් නීතිපතිවරයා පැවසුවේ මෙම දේශනාව නූතන පාරිසරික නීතියේ පළමු මූලධර්මය වන පෘථිවියේ සම්පත් භාරකාරත්වයේ මූලධර්මය බවයි.
“අප ඉල්ලා සිටින්නේ, සෑම ප්‍රාන්තයකටම සාධාරණව, ලොකු කුඩා, ප්‍රධාන පරිසර දූෂණය කරන්නකු හෝ නොවීම, දේශගුණ පද්ධතිය සහ පරිසරයේ අනෙකුත් කොටස් ආරක්ෂා කිරීමට රාජ්‍යයන්ට ඇති නීතිමය බැඳීම් පැහැදිලිව නිර්වචනය කිරීමට සහ මෙම මෙම බැඳීම් කඩ කළ විට ඇති වන නීතිමය ප්‍රතිවිපාක සඳහා අධිකරණය කටයුතු කළ යුතු බවයි “යනුවෙන් රණසිංහ පැවසීය.
