මෙගාවොට් 50ක සාම්පූර් සූර්ය බලාගාරයක් සඳහා ඒකකයකට ආසන්න වශයෙන් ඩොලර් 0.068ක ගාස්තුවක් නියම කරමින් ඉන්දියාව සහ ශ්‍රී ලංකාව එකඟතාවකට පැමිණ ඇති බව වාර්තා වේ.

කලින් ජාතික තාප විදුලි සංස්ථාව ලෙස හැඳින්වූ ඉන්දියාවේ NTPC Ltd. සහ ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය අතර බලශක්ති මිලදී ගැනීමේ ගිවිසුම් ළඟදීම අත්සන් කිරීමට නියමිත බව ද විශ්වාසදායක ආරංචි මාර්ගවලින් තහවුරු වී ඇත.

සාම්පූර් සූර්ය බලාගාරයේ ඒකක මිල සම්බන්ධයෙන් දෙරටේ අදාළ බලධාරීන් පසුගිය සතියේ එකඟ වී ඇති බව විදුලිබල හා බලශක්ති අමාත්‍යාංශයේ ආරංචි මාර්ග පවසයි.

කෙසේවෙතත්, බලශක්ති මිලදී ගැනීමේ ගිවිසුම් අත්සන් කිරීම තවමත් ඉතිරිව පවතී.

මතභේදයට තුඩු දුන් ගල් අඟුරු බලාගාරයක් අවලංගු කිරීමත් සමඟ සූර්ය බලාගාරය යෝජනා වී තිබිණි.

බලශක්ති සම්ප්‍රේෂණ මාර්ගය සහ බලශක්ති මිලදී ගැනීමේ ගිවිසුම් අවසන් කිරීමේ ගැටලු හේතුවෙන් පසුගිය වසර කිහිපය තුළ ව්‍යාපෘතිය ප්‍රමාදයකට මුහුණ දුන්නේය.

ශ්‍රී ලංකා සුනිත්‍ය බලශක්ති අධිකාරිය බලාගාරය සහ සම්ප්‍රේෂණ මාර්ගය ඉදිකිරීම සඳහා අවශ්‍ය බලශක්ති බලපත්‍රය දැනටමත් නිකුත් කර ඇත.

බලශක්ති මිලදී ගැනීමේ ගිවිසුම් අවසන් කිරීම දැන් ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය සතුව පවතී.

2022 දී, ඉන්දියාවේ NTPC Ltd, ත්‍රිකුණාමලයේ සාම්පූර් හි සූර්ය බලාගාරයක් ඒකාබද්ධව පිහිටුවීම සඳහා ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය සමඟ ගිවිසුමක් අත්සන් කළේය.

මෙම නව ගිවිසුම පැමිණියේ මුල් ඒකාබද්ධ ගල් අඟුරු බල ව්‍යාපෘති ගිවිසුම අත්සන් කර දශකයකට පසුවය.

NTPC Ltd සහ ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය අතර මෙම ගිවිසුම්වලට වසර කිහිපයක් ගතවී ඇතත්, ව්‍යාපෘතියේ පෙනෙන ප්‍රගතියක් දක්නට නොලැබේ.

මන්නාරම සහ පුනරීන් ප්‍රදේශවල මෙගාවොට් 484ක සුළං බලාගාර ස්ථාපිත කිරීම සඳහා Adani Green Energy සමඟ වසර 20ක බලශක්ති මිලදී ගැනීමේ ගීවිසුමක් රජය විසින් මැයි මාසයේදී අනුමත කරන ලදී.

විදුලිබල හා බලශක්ති ඇමැති කංචන විජේසේකරගේ ප්‍රධානත්වයෙන් යුත් මෙම යෝජනාවට ඇමැති මණ්ඩල අනුමැතිය හිමි විය.

යෝජනාවට අනුව, ව්‍යාපෘතියේ විදුලි ගාස්තුව කිලෝවොට් එකකට ඩොලර් 0.0826ක් ලෙස නියම කර ඇති අතර, වසර 20ක කාලය තුළ පවතින විදේශ විනිමය අනුපාතිකය මත පදනම්ව ශ්‍රී ලංකා රුපියල්වලින් ගෙවීම් කළ යුතුය.

“දැනට පවතින ඩොලර් 1 = රුපියල් 300 විනිමය අනුපාතිකය සළකා බලන විට බලශක්ති පිරිවැය කිලෝවොට් පැය එකකට රුපියල් 24.78ක් බවට පරිවර්තනය වේ. මෙය ශ්‍රී ලංකාවේ වත්මන් සාමාන්‍ය බලශක්ති පිරිවැයට වඩා වෙනස් වන අතර එය කිලෝවොට් පැය එකකට රුපියල් 39.02කි,” යනුවෙන් තීරණය ප්‍රකාශයට පත් කරමින්, විදුලිබල හා බලශක්ති ඇමැතිවරයා සිය X ගිණුමේ ප්‍රකාශ කර තිබිණි.

එවැනි පසුබිමක අදානිගේ ආයෝජනය සහ සාම්පූර් ආයෝජනය අතර මිල වෙනස ගැන විදුලිබල අමාත්‍යාංශ පවසන්නේ සාම්පූර් සූර්ය බලාගාරයක් වන අතර Adani සුළං බලාගාරයක ආයෝජනය කරන බවයි.

මීට අමතරව, සාම්පූර් ව්‍යාපෘතිය ආසියානු යටිතල පහසුකම් ආයෝජන බැංකුවේ සහන ණයක් සමඟ ඉදිරියට යන ව්‍යාපෘතියක් බව ද විදුලිබල අමාත්‍යාංශය සඳහන් කරයි.