බෝග විනාශ කරන පළිබෝධකයන් හේතුවෙන්, ඔවුන් මර්ධනය කරදෙන ලෙස ගොවීන්ගෙන් එල්ල වන බලපෑම් ඉහල යෑම මධ්‍යයේ, ගහණය පාලනය කිරීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස රතු මුහුණැති ගැහැණු රිලවුන් සඳහා අභ්‍යන්තර ගර්භාෂ උපකරණ පරීක්ෂා කිරීමේ දෙවන අදියර පර්යේෂකයෝ සැලසුම් කරමින් සිටිති.

කෘෂිකර්ම අමාත්‍යාංශය විසින් බෝගවලට හානිකරන ප්‍රධාන පළිබෝධකයන් අතර රිලවා, වල් ඌරන්, මොනරුන්, දඬුලේනුන් හඳුනාගෙන ඇත.

ගොවීහු බෝග ආරක්ෂා කිරීමට වායු තුවක්කු ඉල්ලා සිටිති.

ගොවීන්ට වායු රයිෆල් ලබාගැනීම සඳහා මුදල් ප්‍රතිපාදන වෙන්කරන බව මුදල් රාජ්‍ය ඇමැති රංජිත් සියඹලාපිටිය ප්‍රකාශ කළ අතර, කෘෂිකර්ම ඇමැති මහින්ද අමරවීර විසින් අන්නාසි, දෙළුම්, පේර, ගස්ලබු වගා කරන ගොවීන්ට වායු තුවක්කු ලබාදීමට ජනවාරි මාසයේදී කටයුතු කරන ලදී.

ඒ අතරතුර පර්යේෂකයන් සහ පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලය ක්ෂීරපායීන්ගේ උපත් පාලන ක්‍රම අත්හදා බලයි.

පශු වෛද්‍ය හා සත්ව විද්‍යා පීඨයේ මහාචාර්ය අශෝක දංගොල්ල පවසන්නේ, තමන් එම ක්‍රමවේදය ගැහැණු රිලවුන් අටදෙනෙකුට අත්හදා බලා ඇති බවයි.

එම සතුන්ට ලූප ඇතුළු කරන ලද අතර ඒවා සෑම මසකම X-ray කරනු ලැබේ.

ඔවුහු දැන් ඊළඟ පියවරට සූදානම්ව සිටිති.

“මෙම රිලවුන් සමඟ ජීවත් වීමට පිරිමි වඳුරන් 2 ක් හෝ 3 ක් අල්ලා ගත යුතු අතර ඔවුන් සංසර්ගයේ යෙදෙන්නේද සහ ගැහැණු සතුන් ගැබ් ගනීද යන්න සොයාබැලිය යුතුය,” ඔහු ජනමාධ්‍ය වෙත පවසා ඇත.

2023 පෙබරවාරි මාසයේදී, ශ්‍රී ලංකාව මොනරුන්, දඬු ලේනුන්, ඌරන්, වල් ඌරන් සහ රිලවුන් ආරක්ෂිත ලැයිස්තුවෙන් ඉවත් කරන ලදී.

වන්ධ්‍යාකරණයෙන් රිලා ගහණය පාලනය කිරීම වඩාත් යහපත් තේරීමක් බව මහාචාර්ය අශෝක දංගොල්ල පවසයි.

එහෙත් මෙම පර්යේෂණ සඳහා අරමුදල් සම්බන්ධයෙන් පර්යේෂකයන් ගැටළුවලට මුහුණ දෙන බව ඔහු පෙන්වාදෙයි.